மலர்களும், முகங்களும் கமலமும் - முகங்களும் தாமரை மலர்களும், வாயும்
வண்ண ஆம்பலும் - வாய்களும் அழகிய ஆம்பல் மலர்களும், தத்தமில்
மலைவன அனைய - தங்கள் தங்களுக்குள்ளே போர் புரிதலை ஒத்தன.

     மலர்கள் மகளிர் அவயவங்களோடு தாக்கல் மலைதலை யொத்தன
வென்க. தொறும், தொழிற் பயில்வுப் பொருளில் வந்த இடைச்சொல்.
மலைவன, தொழிலை யுணர்த்திற்று. (48)

     (இ - ள்.) கூழை பாசியின் விரிந்திட - கூந்தல் பாசியைப்போல விரிய,
மகிழ்ந்து நீர் குடையும் - மகிழ்ந்து நீராடுகின்ற, மாழை உண்கணார் -
மாவடுவின் பிளவு போன்ற மையுண்ட கண்களையுடைய மகளிரின்
கொங்கையும் முகங்களும் - கொங்கைகளும் முகங்களும், ஆழ்தரங்கம்
நீரிடைக் கிடந்து அலைவன - ஆழ்ந்த அலைகளையுடைய நீரின்கட் கிடந்து
அசைவனவாகிய, மருங்கர்சூழ் அரும்பொடு - பக்கத்திற் சூழ்ந்த
மொட்டுகளோடு, மலர்ந்த செந்தாமரைத் தொகுதி அனைய - மலர்ந்த
செந்தாமரைக் கூட்டங்களை ஒத்தன.

     அலைவனவாகிய அரும்பையும் மலரையும் ஒத்திருந்தன வென்க.
கொங்கையும் முகங்களும் அசைதல் அரும்பொடு மலர்த்தொகுதி அலைதலை
யொத்தன என ஒரு சொல் வருவித்துரைத்தலுமாம். மருங்கர், போலி.
அலைவன, தொழிற்பெயர். (49)

     (இ - ள்.) தூயநீர் குடைந்து ஏறும் தன் துணைவியை - தூயநீரில்
மூழ்கிக் கரையேறுந் தனது தலைவியை, துணைவன் - தலைவன், வாயும்
கண்களும் வேறுற்ற வண்ணம் கண்டு - அவள் வாயும் விழகளும்
வேறுபட்டிருக்குந் தன்மையைக் கண்டு (தன் தலைவி அல்லள் இவள்
என்று கருதி), என்கண் ஏய இன் உயிர் அனையவள் எங்குளாள் என்றான்
- என்னிடத்துப் பொருந்திய இனிய உயிர் போல்வாள் எங்கே உள்ளாள்
என்று வினவினான்; காயும் வேல்கணாள் - (அதனைக் கேட்ட அவள்)
கொல்லுலையிற் காயும் வேல்போலுஞ் சிவந்த கண்களையுடையளாய்,
கண்ணீர் முலை குளிப்பாட்டினாள் - கண்ணீரால் முலைகளைக்
குளிப்பாட்டினாள்.

     வாயுங் கண்களும் வேறுற்ற வண்ணம் - செந்நிறமுடைய வாய்
வெண்ணிறமாகவும் வெண்ணிறமுடைய கண் செந்நிறமாகவும் மாறிய தன்மை.
தலைவியின் வாயுங் கண்களும் இங்ஙனம் நிறம் மாறினமையாலே அவளை